سودان نسبت به تحویل عمر حسن البشیر، دیکتاتور پیشین این کشور، به دیوان کیفری بینالمللی برای رسیدگی به اتهامات وی مبنی بر جنایت علیه بشریت و جنایات جنگی اعلام آمادگی کرده است.
این تصمیم تغییر قابل توجهی در رویه مقامات این کشور است؛ با این حال ناظران بر این باورند که همچنان چالشها و موانع فراوانی بر سر راه آغاز رسیدگی به اتهامات عمر البشیر 76 ساله در دیوان کیفری بینالمللی وجود دارد.
جزییات زمان و نحوه تسلیم رئیس جمهور پیشین سودان همچنان مشخص نیست و به نظر می رسد این امر تا حد زیادی به توافق جامع صلح میان مقامات کشور و گروه های شورشی وابسته است. همچنین در خصوص نحوه همکاری نیروهای نظامی و ارتش که در این کشور از قدرت قابل توجهی برخوردارند، ابهامات فراوانی وجود دارد.
با پایان حمایت نیروهای امنیتی از رژیم سرکوبگر عمر البشیر درنتیجه ی ماه ها اعتراض، وی درماه آوریل به اجبار از قدرت کنارهگیری کرد و از آن زمان در زندانی در خارطوم به سر میبرد.
در ماه دسامبر وی به جرم فساد به 2 سال حبس در یک اردوگاه بازپروری محکوم شد، مجازاتی که مورد پذیرش قربانیان 29 سال حاکمیت خشونت بار وی قرار نگرفت.
از ماه اوت، سودان توسط دولتی متشکل از یک شورای حاکمیت با 11 عضو که ترکیبی است از مقامات ارشد نظامی و دموکراسی خواهان اداره می شود. این دولت انتقالی به مدت سه سال و تا برگزاری انتخابات قدرت را در دست خواهد داشت.
طی مذاکرات صلح میان خارطوم و گروههای شورشی که درجوبا برگزار شد، تصمیمی مبنى بر تحویل برخی از افرادی که حکم جلب آنان صادر شده است و شامل تعدادی از مرتکبین جنایات بینالمللی از جمله عمرالبشیر است، به دیوان کیفری بینالمللی اتخاذ شد.
به گفته فیصل صالح، وزیر کشور سودان، نمایندگان شورای حاکمیت سودان در این مذاکرات به خواستهی گروههای شورشی در خصوص تحویل این افراد به دیوان کیفری بینالمللی تن دادند.
عمر البشیر توسط دیوان کیفری بینالمللی و پس از شکنجه و کشتار هزاران نفر در دارفور از سال 2003 تا 2018، متهم به ارتکاب جنایت علیه بشریت، جنایات جنگی و نسل کشی شده است. دیوان در سال ۲۰۰۹ قرار جلبى را علیه عمر البشیر به دلیل ارتکاب جرایم جنگی در دارفور صادر کرده بود. علیرغم صدور حکم بازداشت، او در انتخابات سال های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۵ به پیروزی رسید. این اولین بار است که برای یک مقام رسمی در حالیکه بر سر قدرت بوده، کیفرخواستی از سوی دیوان کیفری بینالمللی صادر میشود.
مطابق تخمین سازمان ملل متحد، 200 تا 400 هزار نفر در جریان این مخاصمات کشته شده و بیش از 2/7 میلیون نفر آواره شدند. نیروهای شبه نظامی که توسط عمر البشیر ایجاد شده بود و خود هدایت آن را به عهده داشت عاملین اصلی این فجایع شناخته میشوند.